Meditasyon, farklı duruşları ve yöntemleri olan bir tekniktir. Dolayısıyla bugün size bu duruşlardan ve meditasyon yöntemlerinden (çeşitlerinden) bahsetmek istiyorum. Duruşlarda önemli olan bir nokta vardır ki hangi duruşu uygularsak uygulayalım sırtımızın dik olması gerekmektedir. Dik durmak, kuyruk sokumunda yer alan sinirlerin ihtiyaç duydukları kanla dolmasını sağlamaktadır. Bu yüzden dik durmak önemlidir. İkinci önemli nokta ise iç organlarımız dik durduğumuzda sıkışmaz. Şimdi "dik durma" prensibini hatırlayarak duruş şekillerine bir göz atalım;
- KOLAY DURUŞ: Sırtın ve başın dik olarak tutulduğu bağdaş şeklinde oturularak yapılan duruştur. Düzenli nefes alıp vermeyi ve sırtımızı dik tutmayı unutmamalıyız.
- LOTUS DURUŞU: Bu duruşta her iki ayak tabanı yukarıya dönük, dizler yerde ve sırtımız dik olmalıdır. Lotus duruşu Buda'nın duruşudur.
- MISIR DURUŞU: Bu duruş, arkası dik bir sandalyede oturmak şeklindedir.Sol elin arkası sağ elin ayasında kavuşturulup başparmaklar birleştirilerek kucağa yerleştirilir. Ellerin anlatıldığı şekilde kavuşturulmasına Budist pozisyonu denir. Sırtımızı kasmadan dik tutarak otururuz. Başımız omuzlarımızla aynı çizgide olmalıdır. Bu pozisyonda solunum, doğal olarak karından yapılır.
- JAPON DURUŞU (YILDIRIM DURUŞU): Bazıları bu duruşu kolay duruşun alternatifi olarak görürler. Yerde dizler bitişik ve sırtımız dik olarak, topuklarımızın üzerine otururuz.Bu geleneksel Japon duruşu , Hindistan Yogası'ndaki pek çok duruş için başlama hareketidir. Sanskritçe ismi 'Yıldırım duruşudur. Sağ el ayası sağ üst bacağa, sol el ayası sol üst bacağa yerleştirilir ya da eller kucakta kavuşturulur. Serbestçe, burnumuzdan ve karnımızdan soluruz. Diz ve ayak bileği eklemleri başlangıçta zorlanabilir. Bunu hafifletmek için kalçamızın altına ve ayak bileklerimizin arasına bir minder koyarak rahatlayabiliriz. Dizleri korumak için Japonlar meditasyon yaparken bir minder kullanırlar.
- KUSURSUZ DURUŞ: Bu duruş bağdaş sırasında havada kalan dizlerin yere değmesi ile sağlanır. Sırt dik olmalıdır. Kolayca uygulanan bir duruş değildir. Bu duruşu tam uygulayabilmek zaman alır.
Yukarıda anlattığım duruşlar tabii ki meditasyonun değişik formlarında kullanılırlar. Buradan yola çıkarak şimdi meditasyon çeşitleriyle devam edeceğim. Evet, meditasyonun pek çok türü var. Ancak hangi türü seçersek seçelim meditasyonun hayatmıza kattığı yararları saymakla bitiremeyiz...
NEFES MEDİTASYONU: Bu meditasyonla başlamam gerektiğini düşündüm. Çünkü nefes, hayatımızın temelini oluşturur. Nefes yaşamın devamlılığıdır. Nefesimize dikkat etmeliyiz ve nefesimize odaklanmalıyız.
Uzun süre hiçbir şey yemeden durabiliriz, ancak birkaç dakika nefessiz kalamayız. Çoğu insan bilinçsizce, yanlış nefes alıp veriyor ve ciğerlerini çok az havayla dolduruyor. Bu da bizde kalitesiz bir nefes alışkanlığı oluşturuyor. Nefes her şey demektir. Yeryüzündeki tüm canlıların varolma kaynağıdır. Nefes, kanın temzilenmesini, hücrelerin oksijenle dolmasını sağlamakla kalmıyor ayrıca stresten uzaklatırıp daha enerji dolu olmamıza da yardımcı oluyor. Düzgün ve tam nefes iç organlarımıza masaj yapıyor.
Nefes meditasyonunda nefes alıp vermeye odaklandığımız için daha dingin ama daha kaliteli nefesler alıp veriyoruz.Nefes meditasyonu için yogada uygulanan “Pranayama” tekniği bu anlamda oldukça önemli bir tekniktir. Bu teknikte nefes adeta bir kral yoluna dönüşmektedir ve bunu yaşayanlar için bu hal tarif edilemeyecek kadar güzeldir.
MANTRA MEDİTASYONU: Mantra, Sanskrit dilinde kutsal veya sihirli sözcük anlamına gelir. Bu meditasyonun temeli, mantranın ya da kelimenin ard arda tekrarlanmasıdır. Mantranın ard arda tekrarlanmasındaki amaç düşüncelerin zihne girmesini engellemektir ve dikkati tekrar edilen mantra üzerinde yoğunlaştırmaktır. Ancak burada dikkat edilmesi gereken nokta yoğunlaşmanın zorlamayla değil, doğal bir şekilde olmasıdır.
GÖRSEL MEDİTASYON: Görsel meditasyon açık gözle veya kapalı gözle yapılabilir. Herhangi bir obje meditasyonun konusu olabilir. Bir çiçek, bir taş ya da hoşumuza giden herhangi bir obje olabilir. Gözlerimiz açık olarak seçtiğimiz nesneye bakıp odaklanırız. Daha sonra ise gözlerimizi kapatıp cismi gözümüzün önünde canlandırmaya çalışarak devam ederiz. Görsel meditasyonun çeşitli uygulamaları bulunmaktadır.Doğulu sanatçılar tarafından yapılan özel yantra veya mandala adı verilen simgesel şekiller kullanılabilir. Yantra, Sanskrit dilinde enstrüman anlamına gelir ve görsel meditasyon için özel olarak tasarlanan simgesel şekillerdir. Mandala, Sanskrit dilinde daire anlamına gelir ve yuvarlaklar içine yerleştirilmiş şekillerdir.
MÜZİK MEDİTASYONU: Müzik meditasyonu müzik dinleyerek yapılır. Önemli olan burada müziğe konsantre olmaktır. Seçilen müzik, ruhumuzu dinlendiren, bizi sakinlikle buluşturan tonda olmalıdır. Pozitif enerjiyi harekete geçirmelidir. Meditasyon için yapılmış özel müzikler de bulunmaktadır. Müzikle meditasyon yapmak son derece rahatlatıcıdır.
LOTUS MEDİTASYONU: Bu meditasyon ismini lotus çiçeğinden alır. Bin yapraklı lotus çiçeği dünyanın en güzel çiçeğidir. Kökleri çamurda, çiçekleri su üstünde bulunur. Aydınlığı temsil eder. Bin yapraklı lotus çiçeği, evrende herşeyin birbirine bağlı olduğunu sembolize etmektedir. Evrende hiçbir şey birbirinden ayrı değildir. Bu meditasyonda lotus çiçeğinin merkezine bir sözcük ya da bir düşünce yerleştirilir ve buna odaklanarak meditasyon yapılır.
CHAKRA MEDİTASYONU: İnsan vücudunda, başın üstünden kuyruk sokumuna kadar yerleşmiş enerji merkezleri vardır. Bunlar "chakra" (çakra) ismiyle bilinir. Chakralar 7 tanedir. Chakra meditasyonu, 7 enerji merkezinin zihinsel boyutta harekete geçirilmesiyle olur. Bu enerji merkezlerine odaklanarak meditasyon yapılır. Her bir chakra bir yantra ve bir mantraya sahiptir ve ayrıca her biri farklı renklerle sembolize edilir.
Yukarıda bahsettiğim meditasyon çeşitleri en çok bilinen ve en çok uygulanan meditasyonlardır. Hayatımızda kendimizi, düşüncelerimizi kontrol altına alabilmemiz günümüz yaşantısında zor da olsa meditasyon bize yardımcı olabilecek en güzel ve en saf tekniktir. Kendimizi sakin tutma, kendi içimize dönme sanatıdır. Herkesin uygulayabileceği ama uygulama aşamalarında ilerlemek için sabır biriktirerek gelişim gösterilecek bir tekniktir.